Herhangi bir spor branşında resmi müsabakalara katılacak olan sporcular için Gençlik ve Spor Bakanlığı “sporcu lisansı” düzenler. Bu belge, sporcunun kimlik bilgilerini içerir ve sporcunun katılmak istediği müsabaka kategorisine uygunluğunu -örneğin yaşını- belgeler.
Bireysel olarak spor müsabakalarına katılan sporcular için bireysel sporcu lisansı yeterli olabilir ancak bir spor kulübünün adı altında, özellikle bir takım sporunda müsabakalara katılacak olan sporcular için lisans işlemleri spor kulüpleri tarafından yapılır ve sporcular en az bir spor sezonu boyunca ancak kendi spor kulüpleri adına müsabakalara katılabilirler. Bir sporcu kendi spor kulübünden ayrılarak farklı bir kulüp adıyla müsabakalara katılabilmek ya da bireysel olarak müsabakalara katılabilmek için kendi kulübünün imzalayacağı “ilişiksiz belgesi” ya da genelde kullanılan adıyla “bonservis belgesi” almak zorundadır. Bu belge, spor kulübünün sporcunun ayrılmasına muvafakat ettiğini belgeler.
2019 Aralık ayında değişen lisans yönetmelikleri, bir voleybol kulübünde devam eden herhangi bir sporcunun istediği herhangi bir anda, kendi kulübünün muvafakatini alarak ya da muvafakati yoksa muvafakat bedelini ödemek şartıyla kulübünden ayrılmasına izin veriyor.
Değişen yönetmeliklere rağmen halen spor kulüpleri ilişiksiz belgesi düzenlemek için velilerden çok yüksek bedeller talep edebiliyor.
Özellikle velilerin ücret ödediği spor kulüpleri, kendi sporcularını kaybetmemek adına ilişiksiz belgesi karşılığında çok yüksek bedeller talep edebiliyorlar; oysa gerçek bedel sporcunun kendi kulübünde müsabakalara katıldığı her yıl için 250 TL (alt yapı ligleri) veya 500 TL (1. ve 2. Lig takımları) ile sınırlıdır. Bu bedel de Türkiye Voleybol Federasyonu yönetmelikleri ile belirlenir.
Kendi spor kulübünden ayrılmak isteyen bir sporcu, öncelikle kendi kulübüne başvurarak kulübün muvafakatini alabilir; eğer spor kulübü olumlu yaklaşmıyorsa işlemlerine doğrudan kendi yaşadığı ilin Gençlik Spor İl ya da İlçe Müdürlüğü üzerinden devam edebilir.
Unutulmaması gereken önemli bir nokta şu: bir sezon devam ederken kendi kulübüne muvafakat bedelini ödeyen bir sporcu aynı sezon içinde değil ama onu izleyen sezonda bir başka spor kulübüne geçiş yapabilir, devam eden sezonda bir başka spor kulübü adına müsabakalara katılamaz.
Öğrencilerin bir spor kulübünde yer alarak müsabakalara katılmaları kesinlikle önerilir, voleybolun bireysel gelişime katkıları dışında akademik hayata katkıları da tartışılmaz; ancak spor kulübünü seçerken dikkatli ve özenli olmak, kulübün genel uygulamalarını, geleceğe dönük avantajlarını ve risklerini dikkate almak gerektiği de unutulmamalı.
