Son yıllarda özellikle orta okul öğrencilerinden, spor kulüplerinde spor yaptıklarına dair formlar isteniyor ve spor, kültür, sanat dallarındaki faaliyetler ile diğer özel başarıların öğrencilerin liselere giriş sınavını olumlu etkileyeceği açıklanıyor.
2015 yılından bu yana devam eden uygulamalarda, derlenen bilgiler ışığında öğrencilerin farklı alanlardaki başarılarının da değerlendirildiği ve özellikle öğrencilerin spor alanındaki başarılarının liseye geçiş sınavı (LGS), üniversiteye giriş sınavı gibi sınavların puanlarına etki edebileceği belirtiliyor. 2021-2022 yılında bu uygulamaya ara verildi ancak bir sonraki eğitim sezonunda yeniden devam edeceği açıklandı.
Açıklama güzel ama uygulama nasıl?
- Bir sporcu Milli takım düzeyinde ise ve uluslararası alanlarda başarı sahibi ise liselere giriş sınavında ek puan alıyor, ancak spor yapan her öğrenci bundan faydalanamıyor.
- Liselere giriş sınavına katılan 14 yaş altı öğrencilerin ulusal ve uluslararası müsabakalarda derece yapma şansı çok sınırlı. Çoğu spor branşında Milli Takım yapılanmaları 14-15 yaşından itibaren başlıyor ve bu branşlarda faaliyet gösteren orta okul öğrencileri için zaten ek puan alma şansı kalmıyor.
- Orta okul yaşlarında Milli Takımlara seçilme ve uluslararası müsabakalara katılma şansı bulabilen sporcular ancak jimnastik, yüzme, tenis ve benzeri branşlarda faaliyet gösteren sporcular.
Üniversiteye Giriş Sınavında Uygulama Nasıl?
Burada da yine sporcunun Milli Takım düzeyinde olması ve önemli başarılara sahip olması gerekiyor. Herhangi bir spor branşında uzun süre lisanslı olarak spor yapmış ve yerel müsabakalara katılmış sporcuların ek avantaj sağlaması gibi bir uygulama yok.
Burada bahsedilen puanlar aslında sporcunun bir spor branşında eğitmenlik mesleğini seçtiğinde anlamlı hale geliyor.
Örneğin Milli Takımlarda görev almış, hatta Gençlik Olimpiyatlarında, Avrupa ve Dünya Şampiyonalarında derece yapmış bir voleybolcunun üniversiteye giriş sınavında genel olarak branş puanları artırılmıyor, ancak öğrencinin üniversitelerin BESYO (Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu) antrenörlük, beden eğitimi öğretmenleri ve diğer branş bölümlerini seçmesi halinde özel kontenjanlar ve öncelikler gündeme geliyor.
Özetle bir sporcu üniversitelerin mühendislik bölümlerine başvuruyorsa Milli Sporcu olmasının bir ayrıcalığı ya da avantajı kalmıyor.
Spor yapmanın hiç avantajı yok mu, sportif başarı akademik avantaja dönüştürülemiyor mi?
En az 4-5 yıl süreyle aynı spor branşında spor yapmaya devam eden öğrencilerin liseye hatta üniversiteye geldiklerinde okullara yapacakları bireysel başvurular ile burs alma şansları var.
Özellikle yurt dışı üniversitelere yapılan başvurularda öğrencinin okula kabul edilebilmesi kolaylaşıyor, ayrıca öğrencinin %10 ile %100 arasında değişen oranlarda burs alması da gündeme geliyor.
Yurt içi özel üniversiteler de üniversiteye kabul aşamasında başarılı sporculara burs sağlarken, ilerleyen yıllarda okul takımlarında yer alan sporculara da ek burs olanakları sağlıyor.
Eczacıbaşı Geleceğe Smaç projesi kapsamında voleybol okullarında eğitim alan, daha sonra gelişim takımlarında antrenmanlarına devam eden sporcular üniversiteye kabul edilmek ve burs alabilmek için kulüplerinden aldıkları referans yazısına ek olarak İlk Koçluk Deneyimim programına katılarak voleybol okullarında stajyer olarak görev alıyor ve sertifika alıyorlar. Bu referans belgeleri ile Avrupa’da veya Amerika’da çeşitli üniversitelere daha kolay kabul edilme fırsatı bulan, değişen oranlarda eğitim bursu alan sporcuların sayısı oldukça fazla.